milaan-piazza-duomomilaan-duomocastello-sforzesco-milaandom-milaanmilaan-parco-sempionemilaan-arce-pace

In de voetsporen van Da Vinci

Met de citywalk 'Het Milaan van Leonardo da Vinci' treed je in de voetsporen van kunstenaar, schilder, wetenschapper, beeldhouwer en architect Leonardo da Vinci. In 2019 was het 500 jaar geleden dat dit genie overleed. Overal in Italië werd dit herdacht, met name in steden waar Da Vinci ooit woonde en werkte, als Milaan, Florence en Rome. Deze stadswandeling voert langs de plekken waar Leonardo heeft gewoond en gewerkt in Milaan.

Leonardo da Vinci komt op dertigjarige leeftijd naar Milaan om in dienst te treden van de toenmalige heerser van Milaan, Ludovico Sforza. Leonardo zal ongeveer twintig jaar aan het hof van de Sforza's blijven. In deze periode schildert hij, hij ontwerpt bouwwerken en oorlogstuig en is actief als waterbouwkundig ingenieur. Het spreekt voor zich dat al zijn activiteiten niet onopgemerkt zijn gebleven en dat ze voor Milaan van grote betekenis waren en nog steeds zijn.

Deze wandeling voert langs de belangrijkste bezienswaardigheden van Milaan: het Teatro alla Scala, Galleria Vittorio Emanuele, de Duomo, de Pinacoteca Ambrosiana, Castello Sforzesco en de Santa Maria delle Grazie en het . Met de erfenis die Leonardo da Vinci heeft achtergelaten in Milaan als leidraad.

TIP: Je kan deze unieke wandelroute als digitale uitgave (pdf) bestellen (voor op je pc, laptop, tablet of smartphone) en als papieren gids, om mee te nemen tijdens je stedentrip naar Milaan.

Bestel de wandelroute 'Het Milaan van Leonardo da Vinci' als digitale uitgave

Bestel de wandelroute 'Het Milaan van Leonardo da Vinci' als papieren gids

Milaan_Leonardo-Da-Vinci-citywalk

Leonardo da Vinci
De wandeling door het Milaan van Da Vinci start aan de voet van het standbeeld van deze uomo universalis, op het Piazza della Scala. Da Vinci staat hier in volle glorie voor het wereldberoemde Teatro alla Scala. Da Vinci is vereeuwigd in marmer uit Carrara. Hij kijkt vrij streng, wellicht vanwege de aanwezigheid van vier leerlingen aan zijn voeten.

Milaan_Da-Vinci-beeld-Milaan.jpg

Galleria Vittorio Emanuele
De route gaat verder door de Galleria Vittorio Emanuele naar het Piazza del Diuomo. In de Galleria kun je een bezoek brengen aan het Leonardo3 Museum, met veel werktuigen en apparaten die door Da Vinci zijn ontworpen en nooit eerder zijn nagebouwd. Als je tijd hebt en je bent er nog niet geweest breng dan zeker een bezoek aan de Duomo!

Koepel Duomo
Toen Leonardo eind vijftiende eeuw in Milaan aankwam, zaten diverse knappe koppen (onder wie Bramante) gebogen over de uitdaging om de kerk van een koepel te voorzien. Da Vinci maakte een aantal schetsen voor deze koepel, maar uiteindelijk werd de Duomo nooit van een koepel voorzien. De schetsen zijn in het bezit van de Veneranda Fabbrica, de organisatie die al sinds 1387 verantwoordelijk is voor de gehele organisatie van de Duomo.

Milaan_Da-Vinci-Duomo-Milaan.jpg

Da Vinci woonde destijds in de Corte Vecchia, precies op de plek waar zich nu het Palazzo Reale bevindt, rechts van de Duomo. Zo kon hij als hij een goede ingeving kreeg, meteen aan de slag om te kijken en te meten of zijn idee levensvatbaar was.

Santa Maria presso San Satiro
Niet ver van de Duomo ligt de Santa Maria presso San Satiro, een kleine kerk die je normaal gesproken wellicht zomaar voorbij zou wandelen. Ga nu echter naar binnen, kijk naar de apsis en laat je verrassen…Even verderop vind je een van de hoogtepunten van de wandelroute, de Biblioteca Ambrosiana. Deze bibliotheek heeft een collectie van meer dan 75.000 boeken, waaronder 1750 schetsen uit de Codex Atlanticus van Leonardo da Vinci. 

Milaan_Codex-Atlanticus.jpg

Pinacoteca Ambrosiana
In hetzelfde gebouw is de Pinacoteca Ambrosiana gevestigd, een van de belangrijkste musea van Milaan. In de collectie van de Pinacoteca Ambrosiana zie je onder andere de schets voor de School van Athene van Rafaël, die de gezichten van collega-kunstenaars gebruikte voor de filosofen. Leonardo da Vinci heeft model gestaan voor het gezicht van Aristoteles. Daarnaast vind je hier ‘Portret van een musicus’, het enige schilderstuk op hout uit de Milanese periode van Da Vinci.

TIP! Een bezoek aan de Biblioteca Ambrosiana is de komende tijd extra bijzonder! Samen met de Santa Maria delle Grazie heeft de bibliotheek zich eraan gewaagd om de meer dan duizend pagina's vol schetsen en aantekeningen van Leonardo da Vinci te tonen aan het publiek, met een tentoonstelling die elke drie maanden van thema wisselt. In een tijdsbestek van zo'n zes jaar tonen ze afwisselend de geniale ingevingen van de uomo universalis Da Vinci. Een zeer ambitieus project, zeer zeker de moeite waard!

Milaan_Castello_Sforzesco

Castello Sforzesco
De volgende stop op deze stadswandeling is het Castello Sforzesco. Dit kasteel werd in 1368 door de Visconti’s gebouwd als Castello di Porta Giovia en later in opdracht van de Sforza’s verfraaid en verbouwd tot een schitterend renaissancepaleis. Onder Francesco Sforza en zijn zoon Lodovico il Moro bood het Castello plaats aan een van de meest beroemde hoven van de renaissance, waar Leonardo da Vinci net als Bramante kind aan huis was.

Daarna, tijdens de regering van de Spanjaarden en de Oostenrijkers, raakte het castello in verval en kreeg het zijn oorspronkelijke militaire functie weer terug. Het werd uiteindelijk door Luca Beltrami van de sloop gered. Hij restaureerde het kasteel en verbouwde het tot een belangrijk centrum voor musea, de Musei Civici, die nog altijd in het kasteel gehuisvest zijn. 

Da Vinci werkte voor de Sforza’s in eerste instantie als militair en civiel architect. Pas later vervulde hij voor het hof ook de functie van kunstenaar. Hij beschilderde bijvoorbeeld het plafond van de Sala delle Asse (Zaal van de Houten Panelen) in het kasteel, met schitterende fresco’s.

Wat maar weinig mensen weten, is dat de bibliotheek van het Castello Sforzesco een belangrijk manuscript van Da Vinci in huis heeft, de Codice Trivulziano. Dit is een verzameling van tekeningen en teksten die grotendeels over militaire en religieuze architectuur gaan, door Da Vinci opgetekend tussen 1478 en 1490. De codex is hard aan restauratie toe en daardoor in principe niet in te zien.

Milaan_Codice-Trivulziano.jpg

Niet ver van het Castello Sforzesco ligt het Museo d’Arte e Scienza. Hier zijn twee permanente tentoonstellingen te zien met Da Vinci in de hoofdrol. De eerste tentoonstelling is helemaal gewijd aan Da Vinci als inwoner van Milaan, met onder andere schetsen van zijn oorlogstuig en wapens, een plattegrond waarop al zijn activiteiten in de stad zijn ingetekend en veel informatie over zijn Laatste Avondmaal. De andere expositie gaat over Da Vinci’s principes van de schilderkunst. Hierbij staan zijn eigen werken natuurlijk centraal.

Laatste Avondmaal
Het laatste deel van de wandelroute voert naar de Santa Maria delle Grazie. In de refter van het klooster hangt het bekendste werk van Da Vinci in Milaan: Het Laatste Avondmaal. Da Vinci schilderde zijn meesterwerk in opdracht van Lodovico il Moro. Om de schildering nog enigszins te behoeden voor negatieve invloeden, mag je als bezoeker slechts een kwartier de gezichten van Christus, Judas en de apostelen bewonderen. De ruimte waarin zich de schildering bevindt, wordt kunstmatig op constante temperatuur en luchtvochtigheid gehouden.

TIP: Het is noodzakelijk van tevoren kaarten te bestellen en een tijdstip van bezoek vast te leggen. Zonder kaarten is het vrijwel onmogelijk Het Laatste Avondmaal te bezoeken.

Milaan_Laatste-Avondmaal.jpeg

Wijngaard
Tegenover de de Santa Maria delle Grazie, aan de overkant van de Corso Magenta, kun je tot slot nog een bezoek brengen aan de wijngaard van Leonardo. De wijngaard van Leonardo, ligt in de privétuin van het Casa degli Atellani. Tijdens een bezoek krijg je in circa een half uur een rondleiding door het huis en de tuin.

Milaan_wijngaard-da-vinci
Aan het eind van de citywalk krijg je nog twee tips over bestemmingen waar je met de metro naar toe kunt gaan. Beide bestemmingen horen ook tot het werk van Leonardo da Vinci in Milaan en zijn zeker een bezoek waard, maar liggen te ver verwijderd van de wandelroute. Het gaat om 'het paard van Leonardo' bij het San Siro Stadion en de wijk Navigli, waar Da Vinci een aantal waterbouwkundige werken heeft ontworpen.

Milaan_paard-Da-Vinci.jpg

Reageer op dit artikel
Mail de redactie
Share dit artikel op Facebook!
Tweet dit artikel op Twitter!
Deel dit artikel!


Milano City

Mooie hyperlapse video van Milaan